અંગદે નિશાળ છોડી દીધી

વાંચનમાંથી ટાંચણ

– સુરેશ જાની

અંગદની વાત પછી. પહેલાં ‘કિસનનો ઊડન ખટોલો’ નામનો બહુ પ્રચલિત થયેલો આ વિડિયો જોઈએ.

આ વિડિયો જોઈને સૌને એમ થાય કે, આપણી શિક્ષણ પદ્ધતિ ક્યારે બદલાશે? ક્યારે આવા અનેક કિશનોમાં ભરેલી પડેલી સર્જકતા ઉજાગર કરી શકે; તેવી શિક્ષણ પદ્ધતિ આકાર લેશે?

પણ એક અંગદ એવો પણ છે; જેણે એ શિક્ષણ પદ્ધતિ સામે બંડ પોકાર્યું છે. મુંબઈના અનિલ અને કંચન દરયાણીનો પુત્ર અંગદ આઠ જ વર્ષનો હતો ત્યારે તેણે રોબોટ બનાવ્યો હતો. માટુંગાની શાળાનો એ વિદ્યાર્થી દસમા ધોરણમાં પહોંચ્યો ત્યાં સુધીમાં એણે આવી ઘણી બધી ચીજો જાતે બનાવી હતી. બીજા કિશોરો આવું બધું બનાવી શકે તે માટેનો ઓજાર કિટ – ‘શાર્ક કિટ’ બનાવ્યો હતો.

એની આ વિશિષ્ટ આવડત જોઈ એનાં માબાપ એ નિશાળ છોડી ઘેરથી ભણે, એ માટે સંમત થયા હતા. અલબત્ત એનું શિક્ષણ તો એની આગવી રીતે ચાલુ જ હતું . National Institute of Open Schooling (NIOS) માં તે એસ.એસ.સી. પરીક્ષામાં ઉત્તીર્ણ થયો હતો અને કાળક્રમે તે અમેરિકાની જ્યોર્જિયા ટેક યુનિ.ની એમ. ટેક. ની પદવી પણ ધરાવે છે.

પણ તેણે આદરેલ સર્જન પ્રક્રિયા આ શિક્ષણ કરતાં અનેક ગણી મૂલ્યવાન છે. IIT-Techfest 2010 માં સૂર્ય શક્તિથી ચાલતી સ્પીડ બોટ બનાવી તેણે બધાંને ચકિત કરી દીધા હતા. એ વાત જ્યારે પહેલ વહેલાં નેટ પર પ્રકાશમાં આવી ત્યારે અંગદ દરયાની – ૧૦ મા ધોરણનો વિદ્યાર્થી હતો!

અને અંગદે નિશાળ છોડી જ દીધી !

ત્યાર બાદ અંગદની વિકાસ યાત્રા ઘણી તેજ ગતિથી આગળ ધપી- ધપતી જ રહી. તે અમેરિકાની જ્યોર્જિયા ટેક યુનિ. માંથી સ્નાતક થયો, એટલું જ નહીં એની સર્જન પ્રક્રિયા વધારે તીવ્ર ગતિથી આગળ ધપતી રહી. એની થોડીક સિદ્ધિઓ –

૯ મા ધોરણમાં નિશાળ છોડીને ઘરમાંથી અભ્યાસ
આઈ.આઈ.ટી. ( મુંબાઈ) માં રિસર્ચ
મેકર્સ એસાયલમ- બાળકો જાતે આવીને મનગમતું કામ કરી શકે તેવા ઓજારોથી ભરપુર ‘ઓપન વર્કશોપ’
અંધજનો માટેનું વર્ચ્યુઅલ બ્રેઈલર

એણે કરેલ કામની વિષદ માહિતી અહીં સમાવવા જઈએ તો મૂળ લેખને એ આંબી જાય ! એની ઘણી બધી વિગતે વાત અહીં વાંચી શકશો –

http://www.angadmakes.com/about-me

એના વિશે માહિતી આપતા આ બે વિડિયો જોઈ અંગદના પરિચયનું સમાપન કરીએ –

અંતમાં ….. અંગદ એક વિશિષ્ઠ વ્યક્તિ છે. તેની પાસે નિશાળ છોડીને અમાપ ક્ષિતીજમાં મ્હાલવાની શક્તિઓ છે – એવા સંજોગો એને માટે મોજૂદ છે. પણ, એવા ઘણા અંગદો હશે કે, જેમનામાં આવી હિમ્મત નહીં હોય કે, એવા આર્થિક , સામાજિક સંજોગો નહીં હોય. અથવા સામાન્ય કુટુંબનો હોય કે ન હોય, નિશાળનું વાતાવરણ, તેજસ્વી કારકિર્દી બનાવવા માટેની મૂષક દોડ / ટ્યુશન ચક્કરો… એમને અકળાવી નાંખતા હશે/ હતોત્સાહ કરી દેતા હશે; હતાશાના વમળોમાં ડુબાડી દેતા હશે. શું જાગૃત નાગરિકો તરીકે આપણી પાસે આ જરી પુરાણી શિક્ષણ પ્રણાલીનો કોઈ જ…..કોઈ જ…..કોઈ જ…..ઉકેલ નથી? કોઈ જ…..કોઈ જ…..કોઈ જ…..વિકલ્પ નથી?

સંદર્ભ –

https://www.globalindian.com/youth/story/entrepreneur/angad-daryani-infusing-praan-into-the-environment-by-cutting-down-air-pollution/

http://www.angadmakes.com/about-me

https://qz.com/157289/angad-daryani-genius-behind-indias-first-3d-printer-is-a-15-year-old-high-school-dropout/

શ્રી સુરેશ જાનીનો સંપર્ક surpad2017@gmail.com વીજાણુ ટપાલ સરનામે થઈ શકે છે.