ફિલ્મી ગઝલોનું નાનકડું પણ અનોખું વિશ્વ

ભગવાન થાવરાણી

આત્મારામ શરર જેવું મૂળ નામ ધરાવતા શરર સાહેબનું તખલ્લુસ દીવાન હતું. એ ગીતકાર કરતાં વધુ જાણીતા હતા એક નિર્માતા, અભિનેતા, પટકથાકાર અને પત્રકાર તરીકે. વ્હી શાંતારામની ફિલ્મો ઝનક ઝનક પાયલ બાજે, પરબત પે અપના ડેરા, તીન બત્તી ચાર રાસ્તા અને શકુંતલા ઉપરાંત અપના દેશ, ભૂલ, દિલે નાદાં, દોરાહા, કાનૂન જેવી ફિલ્મોમાં એમણે બતૌર અભિનેતા કામ કરેલું.

અંધોં કી દુનિયા, અપના દેશ, ડો કોટનીસ કી અમર કહાની, હિંદુસ્તાન હમારા, જીવનયાત્રા, ઝનક ઝનક પાયલ બાજે, માલી, પન્નાદાઈ, પરબત પે અપના ડેરા, શહનશાહ અકબર, શકુંતલા અને સુબહ કા તારા જેવી ફિલ્મોમાં એમણે પચાસથી વધુ ગીતો લખેલા.

તેઓ ૧૯૬૯ માં અવસાન પામ્યા.

એમની બે ગઝલો જોઈએ :

પરેશાં હું કે ક્યું મેરી પરેશાની નહીં જાતી
લડકપન તો ગયા પર મેરી નાદાની નહીં જાતી

મૈં હૈરાં હું કે ક્યું આંખોં કી હૈરાની નહીં જાતી

હલાવત હૈ મુહબ્બત કી યા લજ્જત હૈ યે હસરત કી
કસક એક સી હૈ દોનોં મેં કે પહચાની નહીં જાતી

યહી મેરી તમન્ના હૈ મુજે બરબાદ રહને દો
મગર દિલ કી ભી હર એક બાત તો માની નહીં જાતી..

 

– ફિલ્મ : પરબત પે અપના ડેરા ૧૯૪૪
– અમીરબાઈ કર્ણાટકી
– વસંત દેસાઈ

( અહીં પહેલા શેર પછી એક એકાકી સાની મિસરો આવે છે . ગવાયેલી રચનામાં છે એમ જ યથાતથ મૂક્યો છે.

હલાવત એટલે માધુર્ય )

હમ કૈસે હૈં કિસ હાલ મેં હૈં બેદર્દ ઝમાના ક્યા જાને
જિસ ગુલ મેં નહીં ખુશ્બૂ કી મહક બુલબુલ કા તરાના ક્યા જાને

જિસ દિલ મેં નહીં બિજલી કી તડપ, નૈનોં કા નિશાના ક્યા જાને

જિસ આંખ ને શમા દેખી ન હો, દર્દે પરવાના ક્યા જાને
જિસે લૈલા ઔર મજનુ કા ઈલ્મ નહીં ઉલ્ફત કા ફસાના ક્યા જાને..

– ફિલ્મ : અપના દેશ ૧૯૪૯
– પુષ્પા હંસ
– પુરુષોત્તમ

( આ મતલા ગઝલમાં પણ પહેલી રચનાની જેમ એક વધારાનો ઈકલૌતો મિસરો છે. )

શ્રી ભગવાન થાવરાણીનો સંપર્ક bhagwan.thavrani@gmail.com વીજાણુ ટપાલ સરનામે કરી શકાય છે.