ફિલ્મી ગઝલોનું નાનકડું પણ અનોખું વિશ્વ

ભગવાન થાવરાણી

આમ તો એમનું ખરું નામ હતું ગુલશન કુમાર મેહતા પણ ઓળખાયા હમેશાં ગુલશન બાવરાના નામથી. એમનું નામ ઘરે – ઘરે ગૂંજ્યું એમણે લખેલા ઉપકાર ફિલ્મના ગીત ‘ મેરે દેશ કી ધરતી સોના ઉગલે, ઉગલે હીરે મોતી ‘ ના કારણે. સટ્ટા બાઝાર ફિલ્મનું સુરીલું યુગલગીત ‘ તુમ્હેં યાદ હોગા કભી હમ મિલે થે ‘ પણ એમની જ કલમની દેન. ઝંજીરનું ‘ દીવાને હૈં દીવાનોં કો ન ઘર ચાહિયે ‘ તો લખ્યું પણ એમણે અને ફિલ્માવાયું પણ એમના ઉપર જ. આ જ ફિલ્મનું એમનું ‘ યારી હૈ ઈમાન મેરા ‘ પણ ખૂબ પ્રશસ્તિ પામ્યું.

ગુલશન બાવરાની કારકિર્દી ૧૯૬૧ માં શરુ થઈ. એ ચાલીસેક વર્ષ સક્રિય રહ્યા. થોડીક ફિલ્મોમાં નગણ્ય કોમેડી રોલ પણ કર્યા. એમની સફળ ફિલ્મોમાં સટ્ટા બાઝાર, પૂર્ણિમા, ઉપકાર, ઝંજીર, હાથ કી સફાઈ, ખેલ ખેલ મેં, કસમે વાદે, સત્તે પે સત્તા વગેરે ફિલ્મોનો સમાવેશ થાય. મહત્તમ ફિલ્મો કલ્યાણજી આણંદજી અને રાહુલ દેવ વર્મન જોડે કરી.

એમની બે ગઝલો :

જો આજ તક ન હુઆ તૂને આજ કર દિયા
ક્યોં  તાજ  દેકે  માલિક  બેતાજ કર દિયા 

જહાં વાલે તૂને યે ક્યા ઝિંદગી દી
કે ગમ સે સજા કે હમેં હર ખુશી દી

બહારેં અગર છીન લેની થી હમસે
મુરાદોં કે ફૂલોં કો ક્યોં તાઝગી દી

છલકને લગે આજ આંખો સે આંસૂ
અરે  દેને  વાલે,  યે  કૈસી હંસી દી

કરમ  હૈ  દિયા  તૂને  નૂરે – નઝર તો
સિતમ હૈ નઝર કો મગર તિશ્નગી* દી..

( *તરસ )

શરુઆતી બે પંક્તિઓ ગીતની સાખી છે.

– ફિલ્મ : ગુલે બકાવલી ૧૯૬૩

– મોહમદ રફી

– હંસરાજ બહલ

 

વાસ્તા  હી  ન  જબ  રહા તુમસે
ફિર જફાઓં કા ક્યા ગિલા તુમસે

તુમ કિસી ગૈર કી અમાનત હો
કૈસા શિકવા ગિલા ભલા તુમસે

દર્દ  દે  કે  પરાએ  હો  બૈઠે
કૈસે માંગૂં મૈં અબ દવા તુમસે

કમ સે કમ જૂઠી તસલ્લી દેતે
હાએ યે ભી ન હો સકા તુમસે

ચંદ રોતી હુઈ યાદોં કે સિવા
દેખ લો કુછ નહીં લિયા તુમસે

યારોં ! હંસતે હો મુઝ પે, ખૂબ હંસો
ઔર  હો  ભી  સકેગા  ક્યા  તુમસે

ઉસકી  કિસ્મત  પે રશ્ક આતા હૈ
જિસકે દિલ કા જહાં બસા તુમસે

કૈસે  કહ દૂં  બુરા હુઆ તુમસે
વાસ્તા હી ન જબ રહા તુમસે..

– ફિલ્મ : ચોરી ચોરી ૧૯૭૪

– મુકેશ

– શંકર જયકિશન

( અસલ ‘ ચોરી ચોરી ‘ ૧૯૫૬ માં પણ શંકર જયકિશનનું સંગીત હતું ! )

શ્રી ભગવાન થાવરાણીનો સંપર્ક bhagwan.thavrani@gmail.com વીજાણુ ટપાલ સરનામે કરી શકાય છે