Author: admin
ભારતીય શાસ્ત્રનું આધુનિક દર્શન : સામવેદ – ૩૯
ભારતીય શાસ્ત્રનું આધુનિક દર્શન – ચિરાગ પટેલ उ. ११.३.९ (१३७८) त्रिंशद्धाम वि राजति वाक्पतङ्गाय धीयते । प्रति वस्तोरह ध्युभिः ॥ (सार्पराज्ञि) એ સૂર્ય દિવસની ૩૦…
લુત્ફ-એ-શેર : મણકો # ૩૬
ભગવાન થાવરાણી ગુલામ અલી અને જગજીત સિંહના કંઠમાં ઈબ્ન-એ-ઈંશા સાહેબની આ ગઝલ કયા ગઝલ-પ્રેમીએ નહીં સાંભળી હોય ? કલ ચૌદવીં કી રાત થી શબ ભર…
ફિર દેખો યારોં : હજી તો એ દિશામાં પહેલું ડગ માંડ્યું. રાજમાર્ગ ક્યારે?
બીરેન કોઠારી કોઈ પણ દિશામાં ભરાયેલા પ્રથમ પગલાનું મહત્ત્વ આગવું હોય છે. વણખેડાયેલી દિશા તરફનો એ આરંભ સૂચવે છે. આવી એક પહેલ સૂચવતી બે ઘટનાઓ…
ઘાશીરામ કોટવાલ : વાત ૨૨.
દિવાન શાકેરરામ દલપતરામ બીજે ત્રીજે દિવસે મહમદઅલી મુનશી પાછા કોટવાલને ઘેર આવ્યા. તે વખત કોટવાલની પાસે મહીપત જોશી બેઠા હતા. તેની રુબરુ મુનશીના ચિત્રમાંથી એક…
‘શોલે’ની સૃષ્ટિ : રોફ અને ખોફનો હાસ્યાસ્પદ પર્યાય
(આ શ્રેણીમાં ‘શોલે’ ફિલ્મમાં દેખા દેતા, નાની પણ ચિરંજીવ ભૂમિકા ભજવતા વિવિધ પાત્રોની, ફિલ્મની સ્ક્રીપ્ટમાં ન હોય એવી કાલ્પનિક કથાઓ મૂકવામાં આવી છે.) રોફ અને…
ભારત – ગુલામી અને આઝાદી માટેનો સંઘર્ષ – ભાગ ૪ : અંતિમ તબક્કો– ૧૯૩૫થી ૧૯૪૭ :: પ્રકરણ ૧૨: સુભાષબાબુનું રાજીનામું
દીપક ધોળકિયા કલકત્તામાં ૨૯મી ઍપ્રિલથી ૧લી મે, ત્રણ દિવસ માટે AICCની બેઠક મળી. સુભાષ ચન્દ્ર બોઝે પ્રમુખપદ સંભાળ્યું. આ બેઠકમાં ગોવિંદ વલ્લભ પંતના ઠરાવ પર…
વલદાની વાસરિકા : (૮૭) વૈયક્તિક લાગણીઓનાં જતન અને સામાજિક સંવાદિતા-૧
વલીભાઈ મુસા સંવાદમય સમાજના પ્રસ્થાપન માટે જરૂરી બની જાય છે કે વ્યક્તિઓ જ વ્યક્તિગત રીતે અન્યોન્ય સાથે સંવાદિતા સાધે. છેવટે તો વ્યક્તિઓ થકી જ સમાજ…
કોરોનામાં દિવાળી
દર્શા કિકાણી આપણે સૌ કારમા કોરોના કાળમાંથી પસાર થઈ રહ્યા છીએ. એમાં આ તો દિવાળી આવી. જાણે દુકાળમાં અધિક માસ! આસપાસ જ્યાં જુઓ ત્યાં કોરોનાના…
ચેલેન્જ.edu : શાળા સંચાલન : એક પડકાર
રણછોડ શાહ જ્યારે કલા કલા નહીં, જીવન બની જશે,મારું કવન જગતનું નિવેદન બની જશે.જે કંઈ હું મેળવીશ હંમેશા નહીં રહે,જે કંઈ તું આપશે સનાતન બની…
સત્યજિત રાયની સૃષ્ટિ – ૭ : મહાનગર
ભગવાન થાવરાણી સત્યજિત રાયની એક ફિલ્મકાર તરીકેની મહાનતાના કેટલાક કારણોમાંનુ એક છે એમની ફિલ્મોનું વિષય-વૈવિધ્ય ! ૩૭ વર્ષની દીર્ઘ કારકિર્દીમાં ૨૯ ફીચર ફિલ્મો અને સાત…
સંસ્કૃતિની શોધમાં : ૩૭ : અંતિમ પડાવ – ધર્મરાજિકા
પૂર્વી મોદી મલકાણ કલિંગ યુધ્ધ પછી શાંતિની શોધમાં નીકળેલા અશોકને ધર્મરાજિકામાં પરમ શાંતિ મળી. આ સ્થળમાં મળેલી શાંતિ પછી જ્યારે અશોક પાટલીપુત્ર પાછો ફર્યો ત્યારે…
‘શોલે’ની સૃષ્ટિ : મિતભાષી, વફાદાર જાંબાઝ સેવક
(આ શ્રેણીમાં ‘શોલે’ ફિલ્મમાં દેખા દેતા, નાની પણ ચિરંજીવ ભૂમિકા ભજવતા વિવિધ પાત્રોની, ફિલ્મની સ્ક્રીપ્ટમાં ન હોય એવી કાલ્પનિક કથાઓ મૂકવામાં આવી છે.) મિતભાષી, વફાદાર…
મોજ કર મનવા – ઈશ્વર અને કોરોના એક તુલનાત્મક અધ્યયન
કિશોરચંદ્ર ઠાકર અધ્યયન એ વિદ્વાનોનો વિષય છે અને તુલનાત્મક અધ્યયન એ મહાવિદ્વાનોનું કાર્યક્ષેત્ર છે, એવી સમજથી પ્રેરાઈને મેં આ લેખ લખવાનો વિચાર કર્યો. આ માટે…
લ્યો આ ચીંધી આંગળી : એક ચુસ્ત ઇસ્લામી ફકીર અસલમાં જૈન પરિવારનું ફરજંદ …
(બહુ ઓછા લોકોને ખબર હશે કે ગુજરાતીના પ્રખર સાહિત્યકાર કાકાસાહેબ કાલેલકર જેતપુરમાં વસતા મશહુર ગાંધીવાદી અને ગાંધીજીની સાથે બેરિસ્ટરીનું ભણેલા એવા દેવચંદ ઉત્તમચંદ પારેખના પરીવારના…
સમયચક્ર : દિવાળીનો તહેવાર વતનની યાદ અપાવે છે.
વીસમી સદી ભારતમાં માનવ સ્થળાંતરનો સમય હતો. આઝાદી પછી કચ્છમાંથી પણ મોટાપાયે લોકોનું સ્થળાંતર થયું. જેની મોટી સંખ્યા મુંબઈમાં વસે છે. ઘાટકોપર અને મુલુન્ડ તો…
ત્રણ કાવ્યો
પ્રફુલ્લ રાવલ (૧) રાહ જોઉં છું હું તો તૈયાર જ બેઠો છું બારણું ખખડે એટલી જ વારમારું પોટલું ઉપાડીને જ ચાલવા માંડીશ,મારી જાતે જ. મારે…
લુત્ફ-એ-શેર : મણકો # ૨૪
ભગવાન થાવરાણી બે’ક હપ્તા પહેલા શાયર ઝુબૈર અલી તાબિશ અને એમના એક શેરની વાત નીકળેલી. એ જ ‘ પ્રથમ દ્રષ્ટિએ પતંગિયાઓ ઉપર નિશાન તાકતા દેખાતા…
જો કરના હૈ કર લો આજ…… : કિશોર કુમારે ગાયેલાં ખેમચંદ પ્રકાશ અને જિમ્મીનાં ગીતો
– મૌલિકા દેરાસરી કિશોરકુમારના અલગ અલગ સંગીતકારો સાથેના ગીતોની સફર કરી રહ્યા છીએ આપણે. સફરમાં આજે માણીશું સંગીતકાર ખેમચંદ પ્રકાશ અને જેમ્સ સિંઘ સાથે કિશોરકુમારના ગીતો….
ભારત – ગુલામી અને આઝાદી માટેનો સંઘર્ષ – ભાગ ૪ : અંતિમ તબક્કો– ૧૯૩૫થી ૧૯૪૭ :: પ્રકરણ ૧૧: ત્રિપુરી અધિવેશન
દીપક ધોળકિયા મધ્ય પ્રાંતના ત્રિપુરી (મધ્ય પ્રદેશમાં જબલપુર પાસે) ગામે કોંગ્રેસનું બાવનમું અધિવેશન માર્ચની ૧૦-૧૧-૧૨મીએ મળ્યું તે ઘણી વાતમાં અનોખું રહ્યું. એક તો, એના પ્રમુખ…
ફિર દેખો યારોં : કોઈ નામ નહીં, બદનામ સહી
બીરેન કોઠારી ‘અમે સૌની લાગણી અને આસ્થાનું સન્માન કરીએ છીએ. અમારો આશય કોઈનું અપમાન કરવાનો યા કોઈની મજાક કરવાનો નહોતો. આમ છતાં કોઈની લાગણી દુભાઈ…
(૮૯) ગ઼ાલિબનું સર્જન, સંકલન, અર્થઘટન અને રસદર્શન – ૩૫ (આંશિક ભાગ – ૨)
મિર્ઝા ગ઼ાલિબ વલીભાઈ મુસા (સંકલનકાર અને રસદર્શનકાર) હર એક બાત પે કહતે હો તુમ કિ તૂ ક્યા હૈ (શેર ૩ થી ૬) (શેર ૧ થી ૨)થી…
શબ્દસંગ : કચ્છનો અભ્યાસપૂર્ણ પરિચયાત્મક આલેખ: ‘રણ જણ જણનું’
નિરુપમ છાયા દૂરના અને કેટલીક આગવી વિશિષ્ટતાઓને કારણે પ્રદેશ તરીકે કચ્છ વિશ્વ કક્ષાએ આકર્ષણનું કેન્દ્ર બન્યો છે. એના વિષે વિવિધ પાસાંઓને લઈને ઘણા વિદ્વાનોએ…
સ્વિત્ઝરલેન્ડ અને પૂર્વ યુરોપની સફર:: યહ કોન ચિત્રકાર હૈ….. : ડેન્યુબ પરનો નગીનો: માર્ગરેટ ટાપુ
દર્શા કિકાણી (૩૦ જૂન, ૨૦૧૯) આજે સવારનો નાસ્તો મિત્રોના સાથ વગર થોડો ફિક્કો લાગતો હતો! મોટો ડાઈનીંગ હોલ મિત્રો વગર ખાલી લાગતો હતો! નાસ્તો કરી…
ટાઈટલ મ્યુઝીક (૪૬) – જુગનૂ (૧૯૭૩)
બીરેન કોઠારી સચીન દેવ બર્મન ઊર્ફે એસ.ડી.બર્મન ઊર્ફે સચીનદાની કારકિર્દી ફિલ્મોની સંખ્યાની દૃષ્ટિએ તેમના અમુક સમકાલીનોની સરખામણીએ ઠીક ઠીક લાંબી કહી શકાય એવી હતી. હેમંતકુમાર,…
વાચક–પ્રતિભાવ