Category: પદ્ય સાહિત્ય

વ્યંગ્ય કવન કૃષ્ણ દવે પરસેવો બિચ્ચારો રઘવાયો થઈને ભલે ચહેરા પર આમતેમ દોડે ! માઈક મળે તો કોઈ છોડે ? નાના અમથા એ ટીપાં શું…

કવિતા અને રસદર્શન મમ્મી પાછી આવ યામિનીબહેન વ્યાસ જાળાં ઉપર લટકી રહેલાં આપણા જૂના કૅલેન્ડરનું પાનું તો પલટાવ, મમ્મી, પાછી આવ! કહ્યાં વગર તું ક્યાં…

૧૯૦૪માં ચીલીના એક નાનકડા ગામમાં જન્મેલ પાબ્લો નેરુદા એક મહાન સ્પેનીશ કવિ હતા. તેમનુ મૂળ નામ નેફતાલી રિકાર્ડો રેયેસ બાસોઆલ્ટો  હતું. કહેવાય છે કે,  તેમણે વિખ્યાત…

રક્ષા શુકલ પડતાં ‘ને આખડતાં ક્યારે અર્ધે રસ્તે રાત પડી ગઈ. અંધારા ઓળંગી ઊભી, ચોરેચૌટે વાત ચડી ગઈ. સમી સાંજના પાદર પ્હોંચી પગમાં એક ઉચાટ લઈને,…

વ્યંગ્ય કવન હરદ્વાર ગોસ્વામી ગણી ગણીને શ્વાસો લેજો, મંદી છે. સપનાંને સમજાવી દેજો, મંદી છે.   ટોકન સંબંધોનું આપી રાખો પણ, કદી ન કરજો દસ્તાવેજો,…

મીઠી માથે ભાત વિઠ્ઠલરાય આવસત્થી (દોહરો) ડુંગર કેરી ખીણમાં, ગાંભુ નામે ગામ, ખેતી કરતો ખંતથી, પટેલ પાંચો નામ,   સીમ થકી છેટી હતી, વાડી એક…

ગઝલ : હું એવો દીવો શોધું છું.- -મહેશ રાવલ અણજોતી આડશ ઓગાળે હું એવો દીવો શોધું છું. ઓજસ આવે સૌના ભાગે હું એવો દીવો શોધું છું….

વ્યંગ્ય કવન: અત્તર રહી જાય નહીં ફૂલમાં !!! – કૃષ્ણ દવે અત્તર રહી જાય નહીં ફૂલમાં !!! બીજું શું કરવાનું સ્કૂલમાં ? આખ્ખાયે ધંધામાં રાખવાનું…

કવિતા  આપણને જોઈ – રાવજી પટેલ આપણને જોઈ પેલા બગીચામાં લીલોતરી સળવળે. આપણને જોઈ પેલા પતંગિયા હજીયે તે ઊડ્યા કરે. આપણને જોઈ પેલી ડાળીઓ પ્હેરી…

– લતા હિરાણી ચટ્ટાનો ખુશ છે  ખુશ છે પાણા પથ્થર  વધી રહી છે એની વસ્તી  ગામ, શહેર, નગર… પેલી પર્વતશિલા હતી કેવી  જંગલ આડે સંતાયેલી …

દેવિકા રાહુલ ધ્રુવ   જો તોડો વચન તો ડરાવે આ લોકો, ને પાળો વચન તો રડાવે આ લોકો.   એ પાડે દિવાલો, પડે જ્યાં તિરાડો, બની…

બાનો ઓરડો – જયંત પાઠક   જન્મતાવેંત બાની છાતીએ, બાની પથારીમાં, ભાખોડિયાં ભરી ભરીને ,છેવટે બાના ખોળામાં, શેરીમાં  રમી-રખડીને,છેવટે બાના ઓરડામાં; સંસારમાં બા જ એક…

  વ્યંગ્ય કવન (૬૩) —રક્ષા શુક્લ   ચાલો, ખુરશી ખુરશી રમીએ. વાતોના બસ, વડાં બનાવી, પાંચ વરસ લગ જમીએ. ચાલો, ખુરશી ખુરશી રમીએ.   ઈટલીનો…

મારે ઠાકોરજી નથી થવું…. ધડ  ધીંગાણે  જેના માથાં મસાણે  એના પાળિયા થઈને પૂજાવું, ટોચમાં ટાંચણું લઈ ભાઈ ઘડવૈયા મારે ઠાકોરજી નથી થાવું. ઘડવૈયા મારે ઠાકોરજી નથી થાવું…                         હોમ હવન…

મારીઓ રાઉલ દ મોરાઇસ આંદ્રાદે* બ્રાઝિલના અત્યંત જાણીતા કવિ, વાર્તાકાર, સંગીત-શાસ્ત્રી, વિવેચક અને તસ્વીરકાર. ૧૮૯૩ માં જન્મ અને ૧૯૪૫ માં મૃત્યુ. બ્રાઝિલીઅન આધુનિકતાવાદના જનક. આધુનિક…

વ્યંગ્ય કવન (૬૩) કૃષ્ણ દવે   આવી આઝાદી બોલ બીજે ક્યાંય છે ? પોલીસને પથ્થરથી મારી શકાય છે ને પાછો તું ક્યે છે અન્યાય છે…

કવિતા અને તેનું રસદર્શન કવિ નિરંજન ભગત હું તો બસ, ફરવા આવ્યો છું ! હું ક્યાં એકે કામ તમારું કે મારું કરવા આવ્યો છું ?…

અમેરિકન મહાન કવિ શ્રી રોબર્ટ ફ્રોસ્ટની જાણીતી કવિતા Fire and Iceનો ગુજરાતી અનુવાદ આપણા બે મહાન કવિઓએ કર્યો છે. વિશ્વના પ્રલયની ચર્ચા સદીઓથી ચાલતી આવી…

સુરેશ જાની મફતમાં જે મળ્યું તેને વધાવી તું મજા કરજે. મળ્યું કે ના ફરી મળશે, તરત ખિસ્સું ભરી લેજે. ‘દુનિયાની જુઠી વાણી.’ ખરું એ  સત્ય માની લે. કરોડો માછલાં ધોવાયાં, સાચું બોલવા કાજે.ફરી આવી તકો ના સાંપડે તુજને, ગ્રહી લેજેઘડી આવી મહામોંઘી, લગીરે રાહ ના જોજે. જગતના આ પ્રપંચોમાં, નથી સ્વાશ્રય તણો મહિમા,બીજાનાં સો પરાક્રમને સુખેથી પોતીકાં ગણજે.પ્રભુની એ કૃપા માની, મફતને મસ્તકે ધરજે‘કદી વહેંચી ન ખાવું. ‘ તે મહા નિર્ણય કરી લેજે.ડુબે ના કોઈ’દી તું  તો, સમંદર સો તરી જાશે પરાયા ટાંટીયા ખેંચી, સવાયો શેર તું થાજે.હજારો હોડીઓ હાજર, હરખની તું હવા ખાજેહલેસાં મારવાની વાતને તું મૂર્ખતા ગણજે.હવે રાજા થયો તું તો, મુછોને તાવ તું દેજેસવારથના મહા આનંદનો, માથે મુગટ ધરજે. વેબ ગુર્જરી પર પ્રકાશન અંગેની વિચારણા સારૂ આપની વ્યંગ્ય કવિતા નીચેનાં વીજાણુ સરનામે પધ્ય વિભાગનાં સંપાદકોને મોકલી શકો છો- સુશ્રી…

ગઝલઃ દેવિકા ધ્રુવ રસાસ્વાદ ઃ શ્રી સતીન દેસાઈ ‘પરવેઝ’ “બાકી છે” દેવિકા ધ્રુવ જીવન કે મોત વિષે ક્યાં, કશો કંઈ, અર્થ બાકી છે? ઘણી વીતી, રહી…

 અનિલ ચાવડા સાવ ઓરડે એકલવાયો છબી મૌનની દોરું ત્યાં જ કરી ‘ચીં…’ ચકલીએ પાડ્યું એમાં બાકોરું   મને થયું કે લાવ હવાના કાગળ પર કંઈ…

રક્ષા શુક્લ ચાલ સખા હળવેથી પગલું ઉપાડી આ વાયરાની સંગાથે ફૂલોમાં સરીએ. ફોરમ ચિક્કાર પછી પીવડાવી શ્વાસોને મઘમઘના સરનામાં ધરીએ. અટ્ટણની ઓલીપા, પટ્ટણનાં પાદરમાં, બાંધીને…

સરયૂ પરીખ કરી મંત્રણા લાભ લાલચે, સંતાડીને હર્યા કર્યું.    ભંડારો ઊંડા ખોદાવી ઠાંસી છાનું ભર્યા કર્યું. મને થાય કે આવો માણસ, હતો કદીયે નાનો બાળ?   નિર્મમ, નિર્મળ, હતી કદીયે એની આંખે અશ્રુ ધાર? કપટી લંપટ અંધાપો જે નથી દેખતો પરનું  દુઃખ.     અનુભવ તેણે કર્યો હશે શું દિલસોજી દેવાનું સુખ? કરી લે, ભરી લે, સોદા કરી લે, લૂંટીને કો મુખનું નૂર,     કટાક્ષ કરતી કુદરત દેખે, ભુલી ગયો મૈયત દસ્તૂર! જાવાનું છે નક્કી, ના  લઈ જાશે જોડે પૈસો એક,     વીજળીના ઝબકારા જેવો કાળ હુંકાર અજાણ્યો છેક! ચાલબાજ શું યમને પૂછશે! “નગદ મને લઈ જાવા દો,        ત્રીસ ટકા હું આપું તમને, મને સ્વર્ગમાં રહેવા દો.” સરયૂ પરીખ…

પડછાયો સૂરજના છેલ્લાં કિરણો ઢળે, ને જગત આખું યે રાતના દરિયામાં ડૂબે; ત્યારે ઉપર ઊંચે એક મોટો, ગોળ ચંદ્ર તરે છે. એના ઉછીના લીધેલા તેજથી,…

પંચમ શુક્લ છોટાને કર્યો મોટો, મોટાને હટાવીને, સાંપ્રતને ખરીદ્યો છે ભૂતકાળ વટાવીને. સીધાની નથી આશા, ત્રાંસાની નરી અટકળ, ફેંકે છે દડો ફરતો માથું એ લટાવીને….