Category: વિવેચન – આસ્વાદ

ભગવાન થાવરાણી મહાન સ્વીડીશ ફિલ્મ-સર્જક ઈંગમાર બર્ગમેનની (૧૯૧૮ – ૨૦૦૭) સર્જેલી આશરે ૪૬ ફિલ્મોમાંથી એમની પસંદ કરેલી દસ ફિલ્મોની વિસ્તૃત ચર્ચાની આ શ્રેણીમાં આપણે અત્યાર લગી એમની ચાર ફિલ્મો SO CLOSE TO LIFE ( 1958…

હુસ્ન ગ઼મ્જ઼ે કી કશાકશ સે છુટા મેરે બા’દ (શેર ૧ થી ૨) મિર્ઝા ગ઼ાલિબ વલીભાઈ મુસા (સંકલનકાર અને રસદર્શનકાર) પ્રાસ્તાવિક ગ઼ાલિબની આ ગ઼ઝલના રસદર્શન પૂર્વે, ગ઼ાલિબના…

આસ્વાદ – પન્ના નાયકનું કાવ્ય તારા બગીચામાં રહેતી ગઈ તારા બગીચામાં રહેતી ગઈ ને ટહુકાનું પંખી એક દેતી ગઈ અને કહેતી ગઈ કે હવે જાઉ…

શતદલ શતદલ પંખ ખીલત પંકજ પર, હસત નયન જ્યમ શ્યામ વદન પર. શત શત બૂંદ સરક દલ વાદળ, ભીંજત બદન નર નાર નવલ પર. ઘનન…

ભગવાન થાવરાણી ઈંગમાર બર્ગમેનની ફિલ્મો – વિશેષ કરીને સ્ત્રીપુરુષ સંબંધો, પ્રેમ, લગ્ન, લગ્નોત્તર સંબંધો વિષયક – નું મૂલ્યાંકન કરતાં પહેલાં એ સમજી લેવું પડે કે આ…

યે હમ જો હિજ્ર મેં દીવાર-ઓ-દર કો દેખતે હૈં (શેર ૧ –  ૨ થી આગળ) (શેર ૩ થી ૪) મિર્ઝા ગ઼ાલિબ વલીભાઈ મુસા (સંકલનકાર અને રસદર્શનકાર)…

ગઝલાવલોકન સુરેશ જાની કોઈનું પણ આંસુ લૂછ્યું હોય, તે બેસે અહીં, ને પછી છાતીમાં દુઃખ્યું હોય, તે બેસે અહીં.   હાથ વચ્ચે નામ ઘૂંટ્યું હોય…

ભોમિયા વિના  – ઉમાશંકર જોશી ભોમિયા વિના મારે ભમવા’તા ડુંગરા, જંગલની કુંજ કુંજ જોવી હતી; જોવી’તી કોતરો ને જોવી’તી કંદરા, રોતાં ઝરણાંની આંખ લ્હોવી હતી….

યે હમ જો હિજ્ર મેં દીવાર-ઓ-દર કો દેખતે હૈં (શેર ૧ થી ૨) – મિર્ઝા ગ઼ાલિબ વલીભાઈ મુસા (સંકલનકાર અને રસદર્શનકાર) યે હમ જો હિજ્ર મેં દીવાર-ઓ-દર…

ભગવાન થાવરાણી આવો, લેખમાળાના આ ત્રીજા મણકામાં વાત કરીએ ઈંગમાર બર્ગમેનની શ્રેષ્ઠ ફિલ્મોમાંની એક અને અનેકના ( અને મારા ) મતે એમની શ્રેષ્ઠતમ એવી ૧૯૫૭ની બ્લેક એંડ…

સૂરદાસનાં વ્રજ ભાષાનાં પદોનો આસ્વાદ પૂર્વી મોદી મલકાણ कीर्तन:- काहू जोगीया की नजर लागी, मेरौ कान्हर बारौ रोवै राग:- सारंग काहू जोगीया की नजर लागी, मेरौ कान्हर…

મૂળ રશિયન કવિ આન્ના આખ્માતોવાની કવિતાઃ આન્ના આખ્માતોવાનો જન્મ ૧૮૮૯માં રશિયાના બોલ્શોય ફોંટન, ઓડેસ્સાના બ્લેક સી પોર્ટના રીસોર્ટમાં થયો હતો. ૧૧ વર્ષની ઉંમરે તેમણે કવિતા…

માધવ રામાનુજ અંદર તો એવું અજવાળું, અજવાળું……… ટળવળતી હોય આંખ જેને જોવાને, એ મીંચેલી આંખે ય ભાળું.! અંદર તો એવું અજવાળું, અજવાળું ……. ઊંડે ને…

બહુત સહી ગ઼મ-એ-ગીતી શરાબ કમ ક્યા હૈ (શેર ૪ થી ૫થી આગળ) (શેર ૬ થી ૭) – મિર્ઝા ગ઼ાલિબ વલીભાઈ મુસા (સંકલનકાર અને રસદર્શનકાર) ન હશ્ર-ઓ-નશ્ર કા…

ભગવાન થાવરાણી ઈંગમાર બર્ગમેનની ૧૯૫૮ ની શ્વેત-શ્યામ ફિલ્મ So Close To Life ના રસાસ્વાદ પછી આવીએ એમની ૧૯૭૮ ની રંગીન અને વિચક્ષણ ફિલ્મ AUTUMN SONATA પર….

સૂરદાસનાં વ્રજ ભાષાનાં પદોનો આસ્વાદ પૂર્વી મોદી મલકાણ कीर्तन:- हरि कौ मुख माई राग:- सारंग हरि कौ मुख माई, मोहि अनुदिन अति भावै । चितवत चित नैननि की…

શૂન્ય પાલનપુરી વિધાયક છે જે ફૂલોના, એ પથ્થરના પૂજારી છે. પ્રભુ, તુજ નામની પણ કેટલી ખોટી ખુમારી છે. અતિથી કાયમી યજમાન માની લે છે પોતાને,…

ભગવાન થાવરાણી ઈંગમાર બર્ગમેનની ફિલ્મોના રસાસ્વાદનું મંગલાચરણ કરીએ. એમની જગપ્રસિદ્ધ ફિલ્મો તો છે  વિંટર લાઈટ્સ (૬૩), વાઈલ્ડ સ્ટ્રોબેરીઝ (૫૭), ઓટમ સોનાટા (૭૮), સીન ફ્રોમ અ મેરેજ (૭૪),…

બહુત સહી ગ઼મ-એ-ગીતી શરાબ કમ ક્યા હૈ (શેર ૪ થી ૫) – મિર્ઝા ગ઼ાલિબ વલીભાઈ મુસા (સંકલનકાર અને રસદર્શનકાર) કટે તો શબ કહેં કાટે તો સાઁપ કહલાવે…

સૂરદાસનાં વ્રજ ભાષાનાં પદોનો આસ્વાદ પૂર્વી મોદી મલકાણ कीर्तन:- लालन, वारी या मुख ऊपर राग:- जैतश्री लालन, वारी या मुख ऊपर । माई मोरहि दीठि न लागै, तातैं…

: કવિતા : જૂનું પિયરઘર – બ.ક. ઠાકોર બેઠી ખાટે, ફરીવળી બધે મેડીઓ ઓરડામાં, દીઠાં હેતે સ્મૃતિપડ બધાં ઊકલ્યાં આપ રૂડાં; માડી મીઠી, સ્મિત મધુર…

બહુત સહી ગ઼મ-એ-ગીતી શરાબ કમ ક્યા હૈ (શેર ૧ થી ૩) – મિર્ઝા ગ઼ાલિબ વલીભાઈ મુસા (સંકલનકાર અને રસદર્શનકાર) બહુત સહી ગ઼મ-એ-ગીતી શરાબ કમ ક્યા હૈ ગ઼ુલામ-એ-સાક઼ી-એ-કૌસર…

ઈંગમાર બર્ગમેન – જીવન : કારકિર્દી – પ્રાસંગિક પરિચય ભગવાન થાવરાણી દુનિયાના ૧૯૫ દેશો. આ દરેક દેશમાં ઉચ્ચ કક્ષાના સંવેદનશીલ કલાકારો – લેખકો, કવિઓ, ચિત્રકારો, સંગીતકારો…

સૂરદાસનાં વ્રજ ભાષાનાં પદોનો આસ્વાદ પૂર્વી મોદી મલકાણ कीर्तन:- जननि बली जाइ राग:- श्री हठी जननि बली जाइ हालरु, हालरौ गोपाल । दधिहिं बिलोइ सद्माखन…

કવિતા અને રસદર્શન :ગઝલઃ  સલૂણી સાંજ ઝળહળતી…  સલૂણી આજ આવીને, ઊભી આ સાંજ ઝળહળતી; જરા થોભો  અરે  સૂરજ, ન લાવો રાત ધસમસતી. હજી  હમણાં  જ  ઉતરી  છે, બપોરે બાળતી ઝાળો, જરા  થોભો  અરે ભાનુ, ભૂલાવો વાત બળબળતી….