Category: કૃષિ વિષયક અનુભવો

કૃષિ વિષયક અનુભવો હીરજી ભીંગરાડિયા    ભૂતળમાં કઈ જગ્યાએ કૂવો કે બોર કરશું તો આપણી મોલાતોને સિંચાઇ માટેનું પાણી મળી આવશે એ જાણવું ખેડૂતો માટે…

કૃષિ વિષયક અનુભવો હીરજી ભીંગરાડિયા ઓછા વરસાદે વરસ થોડું આછું-પાતળું થાય એટલે ગોવંશના ટોળેટોળાં નધણિયાતા-રેઢિયાર થઈ રખડતાં ભળાવા માંડે ! એલા ભાઈ ! ભેંશું, બકરાં,…

કૃષિ વિષયક અનુભવો હીરજી ભીંગરાડિયા નવરાશનો  થોડો સમય કાઢી ક્યારેક એક અખતરો કરી જોજો !. સાંકડો અને ઊંડો મારગ હોય ત્યાં ઘેટાંનું ટોળું હાલ્યું જતું…

કૃષિ વિષયક અનુભવો હીરજી ભીંગરાડિયા      વાત છે ૧૯૭૮-૭૯ સાલની. એ વરસે વરસાદનું પ્રમાણ સારું રહ્યું હોવાથી શિયાળે પિયત કરી શકાય એટલું પાણી કૂવામાં ટક્યું…

કૃષિ વિષયક અનુભવો હીરજી ભીંગરાડિયા [ પ્રભુએ કોઇ માનવીઓનાં મન એવા સાહનુભૂતિથી તરબોળ અને પ્રેમભીનાં બનાવ્યાં છે કે તેઓ જડ-બેડોળ પથ્થરમાં પણ સુંદર અને સ્નેહસિક્ત…

કૃષિ વિષયક અનુભવો હીરજી ભીંગરાડિયા       પ્રાણીઓમાં જેમ ‘કુતરું’ તેમ પંખીઓમાં ‘ચકલી’ એ માનવીઓના રહેણાકમાં ગુંથાઇ ગયેલું પંખીડું છે. દુનિયાના નકશા માહ્યલો  કોઇ દેશ બાકી…

કૃષિ વિષયક અનુભવો હીરજી ભીંગરાડિયા ખેડૂત વાડીના દરવાજે દાખલ થાય અને વાડી માહ્યલા પાલતુ પશુઓમાં પ્રેમનો ઊભરો ન અનુભવાય તો તેટલી તેની પશુઓ પ્રત્યેની આત્મિયતા…

કૃષિ વિષયક અનુભવો હીરજી ભીંગરાડિયા માણસનો મિત્ર માણસ હોય, એ તો હોય ! એ વાત કંઇ વિશેષ રૂપે વર્ણવવા જેવી ન ગણાય.માણસના મિત્રો જાનવર બન્યાં…

કૃષિ વિષયક અનુભવો હીરજી ભીંગરાડિયા            જીવતા જીવની અનિવાર્ય જરૂરિયાત હવા, પ્રકાશ, પાણી અને ખોરાક છે. આમાં કોણ ખેડૂત કે કોણ ઉદ્યોગકાર, કોણ ભણેલ કે…

કૃષિ વિષયક અનુભવો હીરજી ભીંગરાડિયા માલપરાની લોકશાળામાં ભણતા ત્યારે અમે નાટકો ભજવતા. તેમાંનું એક નાટક : દીકરીનું આણું સીવવા પટેલે ઘેર સઇ બેસાડેલો. આ દરજીને…

કૃષિ વિષયક અનુભવો હીરજી ભીંગરાડિયા કોઇ માણસ કદિ અન્ય માણસને મારી નાખી એનું ભક્ષણ કરી ગયો હોય એવું સાંભળ્યું છે ક્યારેય ? ના, એવું એટલા…

કૃષિ વિષયક અનુભવો હીરજી ભીંગરાડિયા         ઘણાં વરસો પહેલાં પંચવટી બાગમાં મોટેપાયે ફળઝાડોના રોપા અને કલમો તૈયાર કરવાની નર્સરી શરૂ કરેલી. નર્સરી બાબતેના કમકાજમાં સૌથી…

હીરજી ભીંગરાડિયા             “ગો-રક્ષાપાત્ર” માં એક વાર્તા વાંચી. એક મા એની નાનકડી દીકરી સાથે સીટી બસમાં જતી હોય છે. બસમાં એક ગરીબ અને ચીંથરેહાલ છોકરો…

હીરજી ભીંગરાડિયા તે  દિવસે  અમને કિશોરોને એવી ખબર નહોતી કે ‘આમલી’ ખાવાથી શરીરના સાંધા દુખે અને ‘ખરખોડી’ ખાવાથી આંખો સારી રહે ! અમારા માટેતો ઝટ…

હીરજી ભીંગરાડિયા પ્રકૃતિમાં અને એમાંયે ખાસ કરીને વનસ્પતિ સૃષ્ટિમાં કેટલીક એવી ઘટનાઓ બનતી હોય છે કે જે જોઇ અચંબામાં પડી જવાય છે. મનમાં સહેજે પ્રશ્નો…

હીરજી ભીંગરાડિયા     દારુ અને દૂધના બે ગ્લાસ ભર્યા હોય તો શું પીવાય ? દરદીની ખબર પૂછવા ગયા હોઇએ તો-પછી ભલેને ઘર હોય કે દવાખાનું-…

હીરજી ભીંગરાડિયા પંખી સમાજમાં જે પક્ષીઓ જમીનથી ઉંચેરો માળો બાંધી પોતાનાં બચ્ચાં ઉછેર કરી રહ્યાં હોય છે એ બધાં ચકલાં-હોલાં-પોપટ-પારેવાં-બગલાં જેવાં મોટાં ભાગનાં પક્ષીઓમાં ઇંડામાંથી…

હીરજી ભીંગરાડિયા ખેતી અને વેપાર બન્ને ભલે કહેવાય વ્યવસાય જ ! પણ બન્નેની તાસીર છે એક બીજાથી સાવ જ નોખી ! એકમાં છે નવું પેદા…

હીરજી ભીંગરાડિયા      “જો ખેતીમાં બરકત ન આવતી હોય તો  ખેડૂતોએ ઘરમાં “ઉંદર” પાળવા જોઇએ.” આવી માન્યતાના જોરે આસામના મોટા ભાગના ખેડૂતોના ઘરમાં હવે ઉંદર…

હીરજી ભીંગરાડિયા      “હીરજીભાઇ ! આપણે સીતાપરથી જે “મધ” લાવ્યા છીએ તે મધ તો બોટલમાંને બોટલમાં જામી ગયું છે. નક્કી આ મધમાં ખાંડની ચાસણી જેવું…

હીરજી ભીંગરાડિયા        “ કાળી કાળી વાદળીમાં વીજળી ઝબૂકે,                                મેહુલિયો કરે કલશોર………..જોને કળાયેલ બોલે છે મોર ”  …..! અષાઢનાં કાળાં ડિબાંગ વાદળાંઓ આકાશમાં ઘેઘૂર…

હીરજી ભીંગરાડિયા પ્રવેશ દ્વારે “ રજા સિવાય અંદર આવવાની મનાઈ છે ” એવું બોર્ડ કોઇ મોટી કંપનીના ઔદ્યોગિક એકમે, કોઇ રાજકારણી નેતાની બેઠકે , સરકારી…

હીરજી ભીંગરાડિયા જેને જેને પાંખો હોય એ બધાં પંખી થોડા ગણાય ? પાંખો તો કેટલાય કીટ-પતંગિયાંને અને વડવાંગળાંને પણ ક્યાં નથી હોતી ? પંખીઓના શરીર…

હીરજી ભીંગરાડિયા મારે વાત કરવી છે 1950-60 ના સમયગાળા આસપાસની-મારી સાંભરણ્યની. તે વખતે ગામડું એ એક સ્વાવલંબી એકમ હતું. તેનો ખેતી જ મુખ્ય ઉદ્યોગ હતો….

હીરજી ભીંગરાડિયા         કળતર થવું, તાવ તરિયો આવી જવો, માથું દુ:ખવું, કે પેટની નાની-મોટી ગરબડ ઊભી થઈ જાય, તો એને આપણે ‘ગંભીર બીમારી’ નહીં, પણ…